Một nghiên cứu mới đây do Leadership IQ, một công ty nghiên cứu và đào tạo về quản lý, cho thấy 4 nguyên nhân hàng đầu khiến các nhân viên mới thất bại trong môi trường làm việc mới, bao gồm: thiếu khả năng giao tiếp và thích nghi (26%), khả năng nhận thức tình cảm kém (23%), thiếu động cơ làm việc (17%), thái độ và tính cách không phù hợp với công việc và môi trường làm việc mới (34%). Theo vị giám đốc điều hành của Leadership IQ, các nhà tuyển dụng có thể giảm thiểu tình trạng này nếu họ biết đặt những câu hỏi tập trung vào 4 yếu tố trên trong quá trình phỏng vấn.

Trong đợt xếp hạng các trường kinh doanh năm nay do Wall Street Journal và Harris Interactive phối hợp thực hiện, các công ty tuyển dụng nhữg người có bằng thạc sĩ quản trị kinh doanh cho biết họ quan tâm nhất đến khả năng giao tiếp và thích nghi của các ứng viên. Thực tế cho thấy, các trường danh tiếng như Harvard hay Stanford đã bị tụt hạng rất nhiều do các sinh viên của trường này có thái độ không đúng đắn và bị các nhà tuyển dụng đánh giá là những người kiêu ngạo, “có nhiều vấn đề về cái tôi”. Đứng đầu bảng là các trường mà sinh viên của họ vừa có khả năng về kỹ thuật, vừa có thái độ chừng mực nên được đa số các nhà tuyển dụng chấp nhận.

Việc đánh giá khả năng kỹ thuật của các ứng viên thông qua một cuộc phỏng vấn thường được các nhà tuyển dụng ưu tiên hàng đầu và được thực hiện không quá khó khăn. Nhưng kỹ năng giao tiếp và khả năng thích nghi ít được xem trọng hơn và cũng là yếu tố khó đánh giá. Lý do là khả năng kỹ thuật của một người thường có thể lĩnh hội được qua quá trình học hỏi cò kỹ năng giao tiếp và thích nghi thường là những năng khiếu tự nhiên và khó có thể nâng cao. Dưới đây là một số câu hỏi mà các nhà tuyển dụng có thể đặt ra để đánh giá 4 yếu tố nói trên của các ứng viên.

Khả năng giao tiếp và thích nghi

Để tìm hiểu xem ứng viên có khả năng tiếp thu sự hướng dẫn và đưa ra phản hồi, cũng như khả năng tạo ra những thay đổi cần thiết để thích nghi với công việc mới hay không, có thể đặt các câu hỏi sau:

-          Hãy cho biết sếp cũ của bạn đã khuyên bạn cần phải hoàn thiện điều gì và bạn đã làm gì theo lời khuyên đó?

-          Hãy nêu một ví dụ cụ thể về một chính sách mà bạn phải tuân thủ nhưng không tán thành?

-          Hãy kể ra một tình huống ở nơi làm việc trước đây mà bạn phải gánh vác thêm các nhiệm vụ mới. Bạn nghĩ rằng mình đã thành công ở mức độ nào khi làm thêm công việc mới?

-           

Khả năng nhận thức tình cảm

Những câu hỏi dưới đây sẽ giúp nhà tuyển dụng biết được liệu ứng viên có khả năng và sự chín chắn để nhận thức, đánh giá và có tác động tích cực đến tình cảm các đồng nghiệp hay không.

-          Hãy kể ra một xung đột đã xảy ra với đồng nghiệp. Nguyên nhân của sự xung đột là gì và bạn có thể làm dịu bớt xung đột đó không?

-          Mô tả một tình huống mà bạn đã ứng xử thành công?

-          Bạn làm thế nào để xây dựng quan hệ tốt với các đồng nghiệp?

Động cơ làm việc

Để xác định ứng viên có động cơ nỗ lực để nhằm đến kết quả tốt nhất trong công việc và phát huy hết khả năng của mình hay không, các nhà tuyển dụng có thể đặt câu hỏi sau.

-          Mục tiêu ngắn hạn và dài hạn của bạn là gì?

-          Hãy nêu ra một ví dụ mà bạn đã đặt ra một mục tiêu làm việc đầy thử thách để rồi vượt qua được những thử thách đó?

-          Nêu ra một tình huống mà bạn đã làm hơn mức yêu cầu đặt ra trong công việc?

Thái độ và tính cách

Khó có thể tìm được một người có tính cách hoàn hảo cho mọi công việc. Vấn đề quan trọng nhất của nhà tuyển dụng là xác định xem thái độ và tính cách của ứng viên có thích hợp với công việc và môi trường làm việc mới hay không. Để xác định xem những thái độ và tính cách nào phù hợp cho từng công việc cụ thể, các doanh nghiệp có thể tiến hành một cuộc kiểm tra phân tích công việc. Cách đặt câu hỏi như sau có thể vận dụng:

-          Nếu vị trí cần tuyển dụng đòi hỏi ứng viên phải có tinh thần làm việc đồng đội, câu hỏi sẽ là: Bạn muốn làm việc một mình hay làm việc theo nhóm?

-          Nếu vị trí cần tuyển dụng đòi hỏi ứng viên phải có một phong cách quản lý nào đó: Hãy mô tả phong cách quản lý của bạn. Theo bạn những yếu tố nào là quan trọng nhất khi giám sát công việc của người khác?

-          Nếu vị trí cần tuyển dụng đòi hỏi ứng viên phải có kỹ năng tổ chức: Bạn nghĩ rằng kỹ năng tổ chức đóng vai trò như thế nào đối với vị trí này?

-           

Để chọn ra ứng viên phù hợp với yêu cầu, những người tham gia phỏng vấn cần phải đánh giá ứng viên một cách tổng thể, bao gồm nhiều yếu tố: từ hình thức bên ngoài, ngôn ngữ hình thể, tính chuyên nghiệp, trình độ học vấn, kỹ năng, đến kinh nghiệm, thái độ, động cơ làm việc, khả năng giao tiếp. Kinh nghiệm cho thấy doanh nghiệp nên tìm kiếm những ứng viên đã từng có quá trình làm việc tốt với một động cơ mạnh mẽ hướng đến cả những mục tiêu của cá nhân cũng như của doanh nghiệp.